تاچومتر چیست و چه کاربردهایی دارد؟

تا به حال درباره تاچومتر شنیده اید؟ می دانید تاچومتر چیست و چه کاربردهایی دارد؟ در یک بیان با تاچومتر می توانید بفهمید برای هر کاری چقدر زمان صرف کرده اید. این ابزار که روی ساعت های مچی دیده می شود، امکان تبدیل زمان به فاصله و برعکس تبدیل فاصله به زمان را دارد. جالب است بدانید این ابزار در اصل سرعت را اندازه می گیرد و در بیان آکسفورد تاکی متر (Tachymeter) یا تاچیمتر خوانده می شود. در این مقاله به طور دقیق تر با این سرعت سنج های مچی آشنا می شوید و کاربردهای آن را می خوانید.

تعریفی از تاچومتر

تاچیمتر (Tachymeter) یا تاکومتر، ابزاری برای اندازه گیری سرعت وسایل نقلیه در فواصل مشخص است. این ابزار معمولاً بر روی ساعت های آنالوگ، به ویژه ساعت های کرنوگراف، نصب می شود. با داشتن یک تاچومتر کاربر این امکان را دارد که با کمک زمان سپری شده برای طی یک مسافت مشخص، سرعت متوسط وسیله نقلیه را محاسبه کند. تاچیمتر به عنوان یک مقیاس روی صفحه ساعت یا در اطراف قاب آن قرار دارد. این مقیاس معمولاً با اعداد مختلفی مانند 400 تا 60 مشخص شده است. 

کاربردهای تاچومتر

با داشتن یک ساعت تاچومتردار، قادر خواهید بود مسافت ها را اندازه بگیرید، فاصله ها را بیابید یا حتی در نقشه برداری از آن استفاده کنید. کاربرد آن در نقشه برداری برای محاسبه فاصله ها و سرعت ها در پروژه های عمرانی است. حتی در علم نجوم برای اندازه گیری موقعیت ستاره ها و سیارات نیز استفاده می شود. دیگر کاربردهای تاچومترها در ادامه بیان شده است.
اندازه گیری سرعت وسایل نقلیه: تاچیمتر به طور خاص برای محاسبه سرعت وسایل نقلیه طراحی شده است. این ویژگی به کاربر اجازه می دهد تا با استفاده از زمان ثبت شده برای طی یک مسافت معین، سرعت متوسط وسیله نقلیه را محاسبه کند. 
استفاده در ورزش: ورزشکاران، به ویژه در رشته های دو، دوچرخه سواری و مسابقات اتومبیل رانی، از تاچیمتر برای اندازه گیری سرعت و زمان خود استفاده می کنند. این ابزار به آن ها کمک می کند تا عملکرد خود را بهبود بخشند و زمان های دقیق تری را به ثبت برسانند. 
کاربرد در هوانوردی: این ابزار به خلبانان کمک می کند تا مسافت طی شده با هواپیما را بر اساس میانگین سرعت محاسبه کنند. با دانستن زمان سفر و سرعت متوسط، خلبانان برنامه ریزی دقیق تری برای پروازهای خود خواهند داشت.
استفاده در فعالیت های روزمره: افرادی که به طور حرفه ای ورزش نمی کنند نیز می توانند از تاچیمتر برای فعالیت های روزمره مانند پیاده روی یا دویدن استفاده کنند. این ابزار به آن ها کمک می کند تا سرعت خود را در حین فعالیت بدنی کنترل کنند و اهداف تناسب اندام خود را بهتر پیگیری نمایند.
تعیین زمان مناسب تغییر دنده: تاچیمتر به رانندگان کمک می کند تا تشخیص دهند کی بهینه ترین و بهترین زمان برای تغییر دنده است. با مشاهده سرعت چرخش موتور، رانندگان تصمیمات بهتری در مورد تعویض دنده می گیرند و از عملکرد بهتر خودرو بهره مند می شوند.
علاوه بر کاربردهای فنی، ساعت های دارای تاچیمتر معمولاً طراحی های جذاب و لوکسی دارند که توجه علاقه مندان به ساعت های مچی را به خود جلب می کند.

مزایای استفاده از سرعت سنج مچی

افراد زیادی در مشاغل مختلف یا حتی در زندگی روزمره علاقه به استفاده از تاچومتر در ساعت های خود دارند. مزایای این ابزار باعث علاقه مندی این افراد به استفاده از تاچومتر شده است. این مزایا در زیر بیان شده اند.
دقت بالا: تاچیمترها معمولاً برای اندازه گیری سرعت در بازه های زمانی کوتاه طراحی شده اند که باعث افزایش دقت محاسبات می شود. با استفاده از زمان ثبت شده برای طی یک مسافت مشخص، کاربران می توانند سرعت متوسط را با دقت بالا محاسبه کنند.
سهولت استفاده: استفاده از تاچیمتر بسیار ساده است و نیاز به تجهیزات پیچیده ندارد. کاربران تنها کافی است دکمه کرنوگراف را فشار دهند و پس از طی مسافت مشخص، آن را متوقف کرده تا سرعت متوسط خود را مشاهده کنند. 
چندمنظوره بودن: تاچیمترها معمولاً قابلیت اندازه گیری واحدهای مختلفی مانند کیلومتر، مایل، یارد و متر را دارند که این امر آن ها را برای کاربردهای مختلف مناسب می سازد.
کاربردهای متنوع: این ابزار در زمینه های مختلفی کاربرد دارد؛ از جمله ورزش، مهندسی، هوانوردی و حتی فعالیت های روزمره، که نشان دهنده تنوع عملکردی بالای آن است.
با توجه به این دلایل و مزایا، استفاده از تاچیمتر در ساعت های مچی نه تنها کاربردی بلکه جذاب نیز هست.

انواع تاچومترها

تاچومترها انواع مختلفی دارند که هر یک ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه، به بررسی انواع مختلف تاچیمتر و توضیح مختصری درباره هر یک می پردازیم.
تاچیمتر حلزونی: این نوع معمولاً از سه حلقه مختلف به شکل مارپیچ برای اندازه گیری زمان تشکیل می شود و برای سرعت های پایین تر مناسب است. این نوع تاچیمتر به کاربران این امکان را می دهد که سرعت متوسط را در شرایطی که سرعت پایین است، به دقت اندازه گیری کنند.
تاچیمتر محیطی روی قاب ثابت: این تاچومتر با قرارگیری در حلقه بیرونی ساعت، یکی از رایج ترین و ساده ترین انواع تاچومتر است. این نوع برای محاسبه سرعت متوسط در مسافت های مشخص استفاده می شود و کاربر می تواند با استفاده از زمان ثبت شده، سرعت را محاسبه کند.
تاچیمتر محیطی در یک قاب چرخان: مشابه نوع قبلی است، اما بر روی قاب های چرخان قرار دارد و برای اندازه گیری میانگین سرعت در مسافت های طولانی تر استفاده می شود. این نوع تاچیمتر برای اندازه گیری میانگین سرعت در مسافت های طولانی تر مناسب است و به کاربران اجازه می دهد تا با دقت بیشتری سرعت را محاسبه کنند.
هر یک از این انواع تاچیمتر می توانند برای واحدهای مختلفی مانند کیلومتر، مایل، یارد و متر استفاده شوند. همچنین بسته به نوع و طراحی، برخی از این تاچیمترها ممکن است دقت بالاتری در اندازه گیری سرعت داشته باشند.

تاچومترها روی ساعت های مختلف

همه ساعت ها تاچیمتر (Tachymeter) ندارند. برخی ساعت های کرنوگراف دار با تاچیمتر طراحی شده اند و برخی دیگر به صورت دیجیتال و آنالوگ هستند. در ادامه، مدل های مختلف ساعت هایی که معمولاً دارای تاچیمتر هستند، معرفی می شوند.
ساعت های کرنوگراف: تاچیمترها معمولاً در ساعت های کرنوگراف وجود دارند. این نوع ساعت ها دکمه هایی دارند که امکان شروع و توقف زمان سنجی را فراهم می کنند. با استفاده از کرنوگراف و مقیاس تاچیمتر، کاربران سرعت متوسط خود را محاسبه خواهند کرد.
ساعت های اسپرت و ورزشی: بسیاری از ساعت های اسپرت و ورزشی دارای قابلیت تاچومتر هستند. این ساعت ها به دلیل نیاز ورزشکاران به اندازه گیری سرعت و زمان طراحی شده اند و معمولاً طراحی مقاوم و کاربردی دارند.
ساعت های لوکس: برندهای معروف ساعت سازی مانند Rolex، Omega، Tag Heuer و IWC Schaffhausen مدل های لوکسی تولید می کنند که دارای تاچیمتر هستند. این ساعت ها علاوه بر زیبایی، عملکرد بالایی نیز دارند و برای افرادی که به دقت و کیفیت اهمیت می دهند، طراحی و شخصی سازی نیز می شوند.
ساعت های آنالوگ و دیجیتال: برخی از ساعت های آنالوگ و همچنین ساعت های دیجیتال نیز قابلیت تاچیمتر را دارند. این ساعت ها معمولاً شامل صفحه نمایش دیجیتال یا عقربه ای هستند که سرعت را بر اساس زمان ثبت شده نمایش می دهند.
بسته به سلیقه شما، انتخاب های زیادی برای خرید یک ساعت تاچومتر دار وجود دارد. کافی است سلیقه خود را بشناسید یا متناسب با نیازی که دارید، یک مدل را انتخاب کنید.

کارکرد و استفاده از سرعت سنج مچی یا تاکومتر

تاچیمتر معمولاً دارای مقیاس هایی است که از عدد 400 در کنار عدد 2 شروع می شود و به 60 در کنار عدد 12 ختم می شود. برای استفاده از آن، مراحل زیر باید دنبال شود.
شروع زمان سنجی: وقتی وسیله نقلیه شروع به حرکت می کند، دکمه کرنوگراف را فشار دهید.
پایان زمان سنجی: پس از طی مسافت مشخص (مثلاً یک کیلومتر یا یک مایل)، دکمه کرنوگراف را متوقف کنید.
خواندن سرعت: با توجه به زمان ثبت شده و مقیاس تاچومتر، سرعت متوسط وسیله نقلیه را محاسبه کنید. برای مثال، اگر زمان طی کردن یک مایل 48 ثانیه باشد، سرعت معادل 75 مایل در ساعت خواهد بود.
بیشتر مقیاس های تاچیمتر برای مدت زمان سپری شده بین 7.2 ثانیه تا 60 ثانیه معتبر هستند. برای اندازه گیری دقیق تر، مسافت هایی که قرار است اندازه گیری شوند باید مشخص و استاندارد باشند. توجه داشته باشید که هر ساعتی که دارای کرنوگراف باشد لزوماً دارای تاچیمتر نیست؛ اما وجود کرنوگراف شرط لازم برای وجود تاچومتر است.

بیشترین دقت در محاسبه زمان و مسافت با تاچومتر

اگر می خواهید خیلی دقیق از مسافت و زمان طی شده با خبر شوید، در کنار به کار گرفتن مزایای تاچومتر، بهتر است نکاتی را رعایت کنید. این نکات کمک می کنند تا تاچومتر شما از دقت بالایی در محاسبات برخوردار شود.
ثبت زمان در بازه های کوتاه: تاچیمترها معمولاً برای اندازه گیری سرعت در بازه های زمانی کوتاه (بین 7.2 ثانیه تا 60 ثانیه) طراحی شده اند. دقت اندازه گیری در این بازه ها بیشتر است؛ زیرا زمان ثبت شده به طور مستقیم بر سرعت متوسط محاسبه شده تاثیر می گذارد. 
استفاده از مسافت های استاندارد: برای دستیابی به دقت بالا، باید مسافت های شناخته شده و استاندارد (مانند یک کیلومتر یا یک مایل) انتخاب شوند. این امر باعث می شود که محاسبات دقیق تر و قابل اعتمادتر باشند. 
ثابت بودن سرعت: تاچیمتر در شرایطی که سرعت وسیله نقلیه ثابت است، دقت بیشتری دارد. اگر وسیله ای که سرعت آن اندازه گیری می شود، در طول مدت ثبت زمان تغییرات زیادی در سرعت نداشته باشد، محاسبات دقیق تر خواهند بود. 
استفاده از مدل های پیشرفته تر: برخی از ساعت ها دارای معیارهای تاچیمتر دوم هستند که امکان محاسبه و اعمال تغییرات دقیق تر را فراهم می آورند. این ویژگی به کاربران اجازه می دهد تا سرعت خودروهای آهسته تر یا سریع تر را با دقت بیشتری محاسبه کنند.
با توجه به این شرایط، تاچیمتر ابزاری بسیار مفید برای اندازه گیری سرعت و فاصله است که در شرایط مناسب می تواند دقت بالایی داشته باشد. برای دستیابی به بهترین نتایج، کاربران باید به نکات فوق توجه کنند و از روش های صحیح استفاده نمایند.

تفاوت های اساسی تاچومتر و کرنوگراف

در بخش های قبل خواندید که لزوما تمام ساعت های کرنوگراف دار، تاچیمتر ندارند، اما اگر ساعتی تاچیمتر داشته باشد، حتما کرنوگراف هم دارد. در واقع می توان کرنوگراف را لازمه وجود تاچیمتر دانست. در جدول زیر تفاوت های اساسی این دو ابزار را می خوانید.

نکاتی برای خرید بهترین تاچومتر

خرید یک تاچیمتر کمک زیادی به افراد برای اندازه گیری سرعت و عملکرد می کند. مخصوصا در گروه ورزشکاران که سرعت و عملکرد حرف اول را می زند. به همین دلیل لازم است تا یک تاچومتر خوب بخرید. در ادامه، نکات کلیدی برای خرید تاچیمتر می خوانید.
دقت و قابلیت اندازه گیری: اطمینان حاصل کنید که تاچیمتر توانایی اندازه گیری سرعت در بازه های زمانی کوتاه (7.2 تا 60 ثانیه) را دارد.
طراحی و خوانایی: ساعتی با صفحه خوانا و واضح انتخاب کنید که اعداد و مقیاس ها به راحتی قابل مشاهده باشند.
نوع کرنوگراف: ساعتی با دو یا سه دکمه برای کنترل آسان کرنوگراف انتخاب کنید تا کار با آن راحت تر باشد.
کیفیت ساخت و مقاومت: از مواد مقاوم مانند استیل ضد زنگ یا سرامیک استفاده شده باشد و درجه مقاومت در برابر آب را بررسی کنید.
برند و اعتبار: از برندهای معتبر با سابقه خوب خرید کنید تا از کیفیت و عملکرد ساعت مطمئن باشید.
قیمت و ارزش: قیمت ها را مقایسه کنید و با بررسی نظرات کاربران از ارزش واقعی ساعت مطمئن شوید.
با رعایت این نکات، می توانید تاچیمتر مناسبی را انتخاب کنید که نیازهای شما را برآورده کند.

جمع بندی

اگر تا اینجای مقاله را با دقت خوانده اید، پس حالا دقیقا می دانید تاچومتر چیست و چه کاربردهایی دارد؟ چطور می توانید از آن بهترین استفاده را کنید و برای خرید آن باید به چه نکاتی توجه داشته باشید؟ با این موارد، خرید یک ساعت که هم کرنوگراف دارد و هم یکی از انواع تاچومتر را روی آن می بینید، کار شما را در زندگی روزمره، حرفه ورزشی یا حتی شغل حسابی ساده می کند. حتی اگر صرفا بخواهید در رانندگی از آن استفاده کنید، بهتر است یک تاچومتر جذاب روی مچ دستتان داشته باشید.